صلاحیت داور

صلاحیت داور

صلاحیت داور از قرارداد خصوصی فی مابین طرفین اختلاف کسب می شود. طرفین قرارداد با تعیین موضوع داوری و حدود اختیاراتی که به داور یا داوران منتخب خود می دهند ازین طریق حل و فصل اختلافات احتمالی ناشی از قرارداد خود را به آنها واگذار می نمایند.

به عبارتی دیگر ، قرارداد داوری یا شرط داوری اعطا کننده ی صلاحیت به داور یا داوران در رسیدگی به اختلافات است.

از آثار مهم آن می توان به مورد زیر اشاره کرد :

داوری ،رسیدگی به دعاوی و اختلافات قراردادی را از صلاحیت محاکم خارج می‌نماید و اگر با وجود شرط یا قرارداد داوری دعوا در دادگاه مطرح شود از موجبات صدور قرار عدم استماع دعوا در دادگاه می باشد در واقع داوری محدودکننده صلاحیت دادگاه است.

صلاحیت داور

صلاحیتی شبه قضایی بوده ،متضمن رسیدگی به اختلاف و صدور رای می باشد لذا داوری ، صلاحیت رسیدگی دارد که:

۱.استقلال داشته و بی طرف باشد

۲.اهلیت داشته باشد

۳.دارای ممنوعیت نسبی یا مطلق برای داوری نباشد.

مثلاً اشخاصی که به موجب حکم دادگاه از داوری محروم شده‌اند صلاحیت داوری نداشته و در صورت صدور رای توسط آنها ، رای باطل بوده و قابلیت اجرایی نخواهد داشت.

اصولاً دعاوی که محاکم قضایی صلاحیت رسیدگی به آنها را دارند قابل ارجاع به داوری نیز می باشند به جز چند استثنا که در زیر بیان می گردد:

دعاوی ورشکستگی،اصل نکاح،فسخ نکاح،طلاق،جرایم ،دعاوی راجع به اموال عمومی تحت شرایطی.

قانونگذار در قانون آیین دادرسی مدنی محدودیت هایی در صلاحیت داور اختصاصی و مشترک مرضی الطرفین در نظر گرفته است که با عنوان ممنوعیت مطلق بیان شده است .و برای تعیین داور مشترک که به قید قرعه و بدون تراضی طرفین تعیین می شود محدودیت هایی را با عنوان ممنوعیت نسبی افزوده است.

مثال آن ماده ۴۶۹ قانون آیین دادرسی مدنی می باشد که با عنوان موارد ممنوعیت نسبی داور آمده است :

سن کمتر از ۲۵ سال برای داور، قرابت نسبی و سببی تا درجه دو از طبقه سوم ، وجود رابطه وراثت ،قیمومت ،کفالت و … میان داور و طرف قرارداد، که در این موارد داور صلاحیت رسیدگی را بدون رضایت طرفین قرارداد نخواهد داشت.

و موارد ممنوعیت مطلق شامل محجورین ، اشخاص محروم از داوری به حکم دادگاه ، قاضی یا کارمند اداری شاغل در محاکم قضایی می باشد .

وجود هر یک از ممنوعیت های فوق در داور موجب سلب صلاحیت داور از وی و در صورت صدور رای توسط او از موارد بطلان رای داوری می باشد.

موارد جرح داور:

در خصوص بررسی صلاحیت داور لازم به ذکر است در آیین‌نامه قواعد و مقررات داوری ایران داوری مواردی در خصوص موجبات جرح داور به صورت مفصل بیان شده است:

۱. عدم بی طرفی و عدم استقلال داور.

۲. فاقد اهلیت بودن.

۳. محرومیت از داوری.

۴.قاضی یا کارمند اداری شاغل در محاکم قضایی

 هر یک از طرفین داوری در صورت وجود موارد فوق در داور می ‌توانند داور مذکور را جرح نمایند و در صورت احراز موارد جرح توسط دادگاه ،داور مذکور صلاحیت داوری را از دست می دهد.و  در جهت تامین صحت روند داوری ، داور دیگری که صلاحیت داوری را دارد انتخاب می گردد.

ایران داوری با حضور داوران متخصص درحوزه های مختلف،شما را در انتخاب داوری صالح و کاردان یاری نموده و دیگر در خصوص صلاحیت داور ابهامی باقی نمی ماند.

ترجمه مطلب به زبان‌های دیگر:

• تلفن تماس برای دریافت مشاوره و خدمات داوری: 02188321088 و 02188323279
• تلفن همراه برای طرح درخواست مشاوره و خدمات داوری: 09123836621 و 09122985077
• ایمیل برای طرح سوالات و درخواست ها و ارسال مدارک: irandavary@gmail.com
• تلفن همراه برای ثبت نام در دوره های آموزش داوری: 09059298683