موارد رد داور

موارد رد داور

موارد رد داور یکی از موضوعاتیست که آگاهی طرفین اختلاف از آن ، در مورد انتخاب داور توسط دادگاه ، به عنوان کسی که صلاحیت رسیدگی به موضوع اختلافی را به دست می آورد لازم و ضروری می باشد .
یکی از شرایط اساسی در حل و فصل موضوع اختلافی، رعایت اصل بی طرفی از جانب داور می باشد. اهمیت این امر به قدری است که در صورت احراز عدم بی طرفی و وجود موارد رد داور و اعتراض طرف اختلاف به آن، رای چنین داوری باطل می گردد.

بخش اول : رد داور اختصاصی و داور مشترک مرضی الطرفین

در رابطه با داور اختصاصی طرفین و داور مشترک مرضی الطرفین ، قانونگذار محدودیتی در نظر نگرفته است ؛ زیرا مسلما چنین داوری ، که با رضایت و توافق طرفین انتخاب شده و هر یک از آنها در موقع انتخاب حق رد و قبول نکردن داور مزبور را داشته‌اند در این مورد دیگر رد داور مفهومی نخواهد داشت.

اگر طرفین داوری به هر دلیلی از انتخاب داور منصرف شده باشند می توانند با توافق یکدیگر داور مزبور را عزل کنند لازم به ذکر است که حتی عزل داور اختصاصی نیاز به توافق طرفین داوری دارد.

بخش دوم : رد داور مشترک که به قید قرعه و یا به وسیله دادگاه نصب شده است

موارد رد داور در موردی که تعیین داور مشترک به قید قرعه و بدون تراضی طرفین صورت می گیرد و در موردی که دادگاه داور را نصب می‌کند پیش بینی شده است .

مطابق ماده ۴۶۹ قانون آیین دادرسی مدنی موارد محدودیت انتخاب داور مشترک به شرح ذیل است:
دادگاه نمی تواند اشخاص زیر را به عنوان داور تعیین کند مگر به تراضی طرفین.

۱. کسانی که سن آنها کمتر از ۲۵ سال تمام باشد

۲.کسانی که در دعوا ذینفع باشند

۳. کسانی که با یکی از اصحاب دعوا قرابت نسبی یا سببی تا درجه دو از طبقه سوم دارند

۴. کسانی که قیم یا کفیل یا وکیل یا مباشر امور یکی از اصحاب دعوا می باشند یا یکی از اصحاب دعوا مباشر امور آنان باشد

۵. کسانی که خود یا همسرشان وارد یکی از اصحاب دعوا باشند

۶. کسانی که با یکی از اصحاب دعوا در گذشته یا حال دادرسی کیفری و مدنی داشته باشند

۷. کارمندان دولت در حوزه مأموریت آنها.
موارد فوق ممنوعیت های نسبی در انتخاب داور می باشند.

همچنین در صورت وجود یکی از ممنوعیت های مطلق در انتخاب داور یعنی:

۱. محجور بودن داور

۲. اشخاصی که به حکم دادگاه محروم از داوری شده اند

۳. قضات و کارمندان شاغل در محاکم قضایی

ممنوع از انتخاب شدن به عنوان داور می باشند و در صورت وجود یکی از موارد فوق طرفین حق رد داور را خواهند داشت.

از آنجایی که اقدامات داور از طرف هیچ نهادی مانند دادسرا یا دادگاه انتظامی قضات تحت نظارت و کنترل قرار نمی گیرد به همین دلیل احتمال تخلف و جانبداری او در امر داوری بیشتر است .

لذا قانونگذار با در نظر گرفتن موارد فوق محدودیت‌هایی را برای داور در نظر گرفته است تا احتمال جانبداری در امر داوری کمتر شود.

بخش سوم : مهلت رد داور

اگر طرفین اختلاف در جلسه تعیین داور حاضر باشند می توانند ظرف ۱۰ روز از آن جلسه داور را رد کنند ، در صورت عدم حضور، مهلت رد ، ده روز از تاریخ ابلاغ نام داور به طرفین می باشد.

بخش چهارم : مرجع رسیدگی به رد داور

رسیدگی به رد داور بر عهده دادگاه می باشد (دادگاهی که داور را نصب کرده است).

۱. اگر دادگاه رد داور را قبول کند :
در صورت قبول مورد رد،دادگاه داور دیگری تعیین می کند.اگر داور رسیدگی را شروع کرده باشد و دادگاه رد داور را قبول کند این امر موجب توقف رسیدگی است. تصمیم دادگاه در خصوص قبول یا عدم قبول و داور قطعی می باشد.

۲. اگر دادگاه رد داور را قبول نکند:
در صورت عدم قبول مورد رد ، فرایند داوری توسط همان داور ادامه می یابد . ولی اگر دادگاه موارد رد داور را قبول نکند ولی در واقع جهات ممنوعیت و رد داور وجود داشته باشد رای چنین داوری باطل است.

در این مورد هر یک از طرفین اختلاف که رای داور را باطل می داند ، ظرف ۲۰ روز از ابلاغ رای داور، مطابق ماده ۴۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی و با استناد به اینکه رای به وسیله داوری صادر شده که مجاز به صدور رای نبوده است  می توانند به رای داور اعتراض کرده و ابطال رای داور را از دادگاه درخواست نمایند.

ایران داوری به عنوان مرکز تخصصی داوری با حضور مشاوران متخصص و داوران مجرب و کارآزموده آماده ارائه خدمات حقوقی خود می باشد. در صورت وجود هرگونه سوال و ابهام در خصوص مرجع داوری و انتخاب داور واجد شرایط و در نتیجه تسریع در روند حل و فصل اختلافات ،با ایران داوری در ارتباط باشید.

ترجمه مطلب به زبان‌های دیگر:

• تلفن تماس برای دریافت مشاوره و خدمات داوری: 02188321088 و 02188323279
• تلفن همراه برای طرح درخواست مشاوره و خدمات داوری: 09123836621 و 09122985077
• ایمیل برای طرح سوالات و درخواست ها و ارسال مدارک: irandavary@gmail.com
• تلفن همراه برای ثبت نام در دوره های آموزش داوری: 09059298683