مبنای داوری بر توافق طرفین بنا شده اما رسیدگی در سیستم قضایی یک اجبار و الزام قانونی بوده و اراده طرفین در آن نقشی ندارد قاضی یک مقام رسمی در منصب قضاوت است ولی داور به انتخاب طرفین دعوا تعیین می شود. پس در همین ابتدا تفاوت اساسی این دو مرجع رسیدگی کننده آشکار می شود . در ادامه نوشتار به مقایسه داوری با سیستم قضایی و بیان مزیت های داوری و تأثیر داوری بر کاهش حجم پروندههای قضایی می پردازیم تا بیشتر به تفاوت آن با مرجع قضایی (دادگاه ها) پی ببرید.
بهطور کلی ترویج و استفاده از داوری میتواند نقش مهمی در کاهش حجم پروندههای قضایی و بهبود کارایی سیستم قضایی داشته باشد داوری یک روش جایگزین برای حل و فصل اختلافات خارج از دادگاههاست و چون دارای مزیتهای متعددی است در نتیجه برای طرفین دعوا که درگیر اختلاف شده اند می تواند گزینه مناسبی باشد.
مزیت های داوری در مقایسه با سیستم قضایی
۱- سرعت در رسیدگی داوری
فرآیند داوری معمولاً سریعتر از فرآیند سیستم قضایی رسمی است. با توجه به توافق محور بودن داوری ، طرفین میتوانند زمانبندی داوری را خودشان تعیین کنند و این باعث میشود که پروندهها در مدت زمان کوتاهتری حل و فصل شوند.
۲- هزینههای کمتر داوری
هزینه داوری معمولاً کمتر از هزینه رسیدگی در دادگاههاست. دلیل کاهش هزینهها می تواند ناشی از کوتاهتر بودن زمان رسیدگی و نیاز به حضور کمتر وکلا و کارشناسان حقوقی باشد. این کاهش هزینهها میتواند افراد و شرکتها را ترغیب کند تا به جای مراجعه به دادگاهها، از داوری استفاده کنند.
۳- انعطافپذیری داوری
انعطافپذیری داوری به طرفین اجازه میدهد که بر اساس نیازها و شرایط خاص خود، روند داوری را تنظیم کنند بعلاوه طرفین میتوانند در مورد انتخاب داور، زمان و محل برگزاری جلسات و حتی رویههای رسیدگی توافق کنند اما در سیستم قضایی چنین انعطاف پذیری هایی وجود ندارد.
۴- انتخاب داوران متخصص
در داوری طرفین می توانند داوران متخصص و حرفه ای را خودشان انتخاب کنند این امر موجب میشود که تصمیمات اتخاذ شده توسط داوران دقیقتر باشد در حالی که طرفین دعوا در دادگاه نقشی در تعیین قاضی ندارند.
۵- محرمانگی داوری
جلسات داوری در مقایسه با جلسات دادگاه معمولاً به صورت خصوصی برگزار میشود و مسلما اطلاعات و مدارک ارائه شده در جریان داوری نیز محرمانه باقی میمانند.
۶- حفظ روابط طرفین
داوری به دلیل توافق محور بودن و فضای کمتر خصمانه و غیررسمی که دارد به حفظ روابط بین طرفین کمک میکند. همچنین از ایجاد پروندههای قضایی جدید و بروز مشکلات بعدی بین طرفین جلوگیری می کند به ویژه در اختلافات تجاری که حفظ روابط تجاری برای طرفین اهمیت بیشتری دارد داوری در مقایسه با سیستم قضایی گزینه مناسبتری است.
۷- کاهش فشار بر دادگاه ها
مهمترین تاثیری که رسیدگی داوری در سیستم قضایی کشور دارد کاهش فشار بر دادگاه ها و سبک شدن بار قضایی آن است با استفاده از داوری سیستم قضایی از پروندههای کمتر پیچیده یا غیرضروری آزاد می شود و چون پروندههای کمتری در دادگاه ها مطرح می شود به بهبود عملکرد سیستم قضایی منجر می گردد.
به عبارتی دیگر با کاهش فشار بر دادگاهها در اثر حجم زیاد پرونده ها، با ارجاع اختلافات به داوری، بسیاری از پروندهها که نیاز به بررسی حقوقی دارند، به جای دادگاهها در روند داوری بررسی میشوند که باعث میشود فشار بر سیستم قضایی کاهش پیدا کند و به دادگاهها این امکان را می دهد تا بر روی پروندههای پیچیدهتر و جدیتری تمرکز کنند.
این مزایا باعث میشوند که داوری به عنوان مرجع حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات یک راه حل موثر و کارآمد برای کاهش پرونده های قضایی سیستم قضایی کشور باشد و مورد توجه بسیاری از افراد، شرکتها و سازمانها قرار بگیرد. وقتی به مقایسه داوری با سیستم قضایی می پردازیم بیشتر به مزیت های داوری پی می بریم. مسلما با آگاهی ازین مزیت ها اشخاص بخصوص صاحبان کسب و کارها و طرفین قراردادها موقع تنظیم قرارداد بیش از پیش به انتخاب داوری به عنوان مرجع حل و فصل اختلافات خود مصمم خواهند شد.
ایران داوری مرکز تخصصی داوری در ایران است که با حضور مشاوران متخصص و مجرب آماده ارائه خدمات داوری ،قبول داوری، مشاوره های تخصصی داوری می باشد.
- تلفن تماس برای دریافت مشاوره و خدمات داوری: 02188321088 و 02188323279
- تلفن همراه برای طرح درخواست مشاوره و خدمات داوری: 09123836621 و 09122985077
- ایمیل برای طرح سوالات و درخواست ها و ارسال مدارک: irandavary@gmail.com
- تلفن همراه برای ثبت نام در دوره های آموزش داوری: 09059298683