اخذ قبولی داور

در این نوشتار تصمیم دارم به گونه ای ساده و کاربردی، برای بازدید کنندگان گرانقدر تارنمای «ایران داوری» و به ویژه برای اشخاصی که تصمیم به انتخاب داور دارند و می‌خواهند با تکالیف و نکات کاربردی این مساله آشنا شوند نکات و رهنمودهای کوتاهی را تقدیم دارم.

تعیین داور

پس از توافق در مورد ارجاع اختلاف به داوری، نوبت می‌رسد به تعیین داور.

برای تعیین داور، ممکن است در قرارداد یا شرط داوری پیش از بروز اختلاف، توافقی صورت گیرد و یا ممکن است پس از بروز اختلاف در مورد تعیین داور توافق گردد. در هر دو صورت، بایستی پس از تعیین داور برای اخذ قبولی از داور اقدام گردد.

اخذ قبولی داور

در این مورد برابر مقررات داوری ایران از جمله، آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، عملا چندین فرض، متصور است که در این نوشتار می خواهم به شرح و تحلیل آن بپردازم.

یک داور مرضی الطرفین

۱- ممکن است طرفین به یک داور مرضی الطرفین تراضی نمایند در این صورت هر دو طرف، مکلف هستند که از داور تعیین شده، قبولی جهت انجام داوری را دریافت نمایند.

البته اگر یکی از طرفین نیز اخذ قبولی داور مرضی الطرفین را انجام دهد نیاز به اقدام طرف دیگر برای اخذ قبولی داور نخواهد بود.

هیئت داوری

۲- ممکن است طرفین به هیئت داوری برای انجام داوری، تراضی نموده باشند که معمولا متشکل است از سه نفر با ترکیب زیر:

الف) داور اختصاصی طرف اول

ب) داور اختصاصی طرف دوم

ج) داور مرضی الطرفین (سرداور)

در این فرض، هر یک از طرفین باید قبولی داور اختصاصی خود را دریافت نماید و اخذ قبولی از داور مرضی الطرفین (سرداور) با هر دو طرف می باشد.
البته اگر یکی از طرفین نیز اقدام به اخذ قبولی از داور مرضی الطرفین نمایند کفایت می کند.

توسط شخص ثالث

۳- ممکن است طرفین انتخاب داور را به شخص سومی، محول نموده باشند. در این فرض هر شخصی که از ناحیه طرفین، مسئول انتخاب و نصب داور شده است در مورد اخذ قبولی داور نیز مسئولیت دارد.

توسط دادگاه

۴- ممکن است طرفین انتخاب داور را به شعبه خاصی از دادگاه یا به طور کلی به دادگاه، محول نموده باشند.
در این حالت نیز دادگاه وظیفه دارد پس از تعیین داور نسبت به اخذ قبولی از داور اقدام نمایند.

سازمان یا موسسه داوری

۵- ممکن است طرفین یک سازمان یا موسسه داوری را به عنوان داور، انتخاب کرده باشند.

در این حالت، موسسه یا سازمان داوری به عنوان مدیر فرآیند داوری، وظیفه دارد پس از تعیین داور، نسبت به اخذ قبولی از داور اقدام کند.

۶- در تمام مواردی که مداخله دادگاه در تعیین داور، مورد حکم قانون، قرار گرفته است اخذ قبولی از داور بر عهده دادگاهی خواهد بود که داور را انتخاب نموده است.

کیفیت اخذ قبولی داور

اصولاً و از جنبه اثباتی، قبول داوری باید به صورت کتبی باشد و داور با آگاهی از مفاد قرارداد و شناخت طرفین، انجام داوری را کتبا بپذیرد.

بنابراین اخذ قبولی داور معمولا با امضای ذیل قرارداد داوری یا ذیل شرط داوری صورت می پذیرد.
همچنین ممکن است داور، طی اعلامیه یا تأییدیه جداگانه ای نسبت به قبول داوری، اقدام کند.

همچنین ممکن است با قبول عملی داور، انجام شود همانند آنکه داور انتخاب شده اقدام به دعوت طرفین به جلسه رسیدگی یا جلسه تنظیم قرارنامه داوری نماید و طرفین در جلسه حضور پیدا کنند و قرارنامه داوری را امضا نمایند.

در هر صورت، در این مورد که تعیین داور، به خودی خود، برای شخصی که به عنوان داور انتخاب شده است ایجاد تکلیف نمی کند تردیدی وجود ندارد.
تکلیف برای شخص داور جهت انجام داوری پس از آن ایجاد خواهد شد که طرفین از وی برای انجام داوری، کتبا یا عملا قبول انجام داوری را بگیرند.

پیشنهاد ایران داوری

توصیه من این است که همزمان با تعیین داور،و در ذیل همان قرارداد یا شرط داوری، اقدام به اخذ قبولی از داور شود و نشانی داور و از جمله ایمیل وی برای تسهیل دسترسی به داور در موارد لزوم دریافت گردد.
بدین ترتیب هم اخذ قبولی از داور از جنبه اثباتی و عملی محقق می‌گردد و هم آن که داور از همان ابتدا در جریان موضوع قرارداد و کیفیت روابط طرفین، قرار می گیرد.

در نوشتار های دیگر، بحث و گفتگوی بیشتر درباره جوانب مختلف اخذ قبولی داور خواهم پرداخت.

ترجمه مطلب به زبان‌های دیگر:

• تلفن تماس برای دریافت مشاوره و خدمات داوری: 02188321088 و 02188323279
• تلفن همراه برای طرح درخواست مشاوره و خدمات داوری: 09123836621 و 09122985077
• ایمیل برای طرح سوالات و درخواست ها و ارسال مدارک: irandavary@gmail.com
• تلفن همراه برای ثبت نام در دوره های آموزش داوری: 09059298683