/ 27 آذر 1403 / بدون دیدگاه / در نظرات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه / توسط لیدا مقدم

معمولا در خصوص طرح دعاوی متعدد در یک دادخواست ، اگر دعاوی به هم مرتبط باشند دادگاه همزمان به آنها رسیدگی خواهد کرد اما اگر دعاوی مزبور مرتبط نباشند دادگاه به هر یک جداگانه رسیدگی می کند.

دعاوی مرتبط

دعاوی مرتبط دعاوی هستند که بین آنها ارتباط کاملی وجود دارد بطوری که اتخاذ تصمیم در هر یک موثر در دیگری باشد و یا ناشی از یک منشأ باشند.

البته در مواردی هم ممکن است دعاوی که با هم مطرح شده اند با یکدیگر مرتبط باشند اما یکی از دعاوی در صلاحیت دادگاه نباشد در این صورت تکلیف چیست؟

به عبارتی دیگر در صورت طرح دعاوی متعدد در یک دادخواست اگر تنها یکی از دعاوی قابل رسیدگی در دادگاه باشد آیا دادگاه بین آن ها تفکیک قائل شده و به دعوایی که در صلاحیتش است رسیدگی و دعوای دیگر را رد می کند یا چون در یک دادخواست توامان مطرح شده اند مکلف است برای هر دو دعوا قرار عدم استماع صادر نماید و یا مکلف است به هر دو دعوا رسیدگی کند؟

برای پاسخ به این پرسش حقوقی به نظریه مشورتی زیر توجه نمایید.

استعلام :

خواهان در یک دادخواست، دو دعوای مطالبه ثمن و اعسار از پرداخت هزینه دادرسی مطرح می‌کند.

در زمان رسیدگی به دعوای اعسار، برای دادگاه احراز می‌شود که به دلیل وجود شرط داوری، رسیدگی به دعوای مطالبه ثمن در صلاحیت داور است.

در این صورت، آیا دادگاه باید به دعوای اعسار رسیدگی و اتخاذ تصمیم کند و پس از قطعیت حکم اعسار، قرار عدم استماع دعوای مطالبه ثمن (به جهت وجود شرط داوری) را صادر کند و یا این‌که به جهت شرط داوری، دعوای اعسار نیز قابل استماع در دادگاه نمی‌باشد و دادگاه باید قرار عدم استماع دعوای مطالبه ثمن و دعوای اعسار را صادر کند؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:

احراز وجود یا عدم وجود شرط داوری جزو اموری است که در رسیدگی به اصل دعوا مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ در حالی که ورود به این رسیدگی مستلزم تعیین تکلیف نسبت به هزینه دادرسی است؛

بنابراین در فرض سؤال که خواهان دعوای مطالبه ثمن و اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را مطرح کرده و مشخص شده است که به سبب وجود شرط داوری، رسیدگی به دعوا در صلاحیت داور است، دادگاه ‌باید ابتدا در خصوص دعوای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی رسیدگی و تعیین تکلیف نماید.

شماره نظریه : ۷/۱۴۰۲/۱۱۶۱

شماره پرونده : ۱۴۰۲-۱۲۷-۱۱۶۱

تاریخ نظریه : ۱۴۰۳/۰۲/۱۵

نتیجه‌گیری

در چنین مواردی امکان تفکیک دعاوی وجود خواهد داشت دادگاه ابتدا به دعوای اعسار از هزینه دادرسی رسیدگی خواهد کرد پس از آن در خصوص صلاحیت خود نسبت به دعوای اصلی اظهار نظر خواهد کرد. و اگر احراز شود که دعوا در صلاحیت مرجع داوری می باشد در این صورت قرار عدم استماع دعوا صادر خواهد کرد و طرفین باید برای حل و فصل اختلاف پیش آمده بر اساس توافق قبلی به داوری رجوع کنند.

(هر چند به نظر می رسد دعوایی که در صلاحیت داور است و قرار نیست در دادگاه رسیدگی شود ، چرا باید درباره اعسار از هزینه دادرسی آن دعوا در دادگاه حکمی صادر شود!.)

ایران داوری مرکز تخصصی داوری در ایران است که با حضور مشاوران متخصص و مجرب آماده ارائه خدمات داوری ، قبول داوری ، مشاوره های تخصصی داوری در خصوص تشریفات انتخاب داور می باشد.

ترجمه مطلب به زبان‌های دیگر: