داوری در دعاوی خانوادگی

داوری در دعاوی خانوادگی

در این نوشتار به بررسی موضوع داوری در دعاوی خانوادگی ،شرایط داوران در اختلافات خانوادگی ،شرایط تعیین داور در دعوای درخواست طلاق و محدوده صلاحیت داوری در دعاوی خانوادگی می پردازیم.

مقدمه 

و اگر از ناسازگاری میان زن و مرد بیم دارید داوری از طرف مرد و داوری از طرف زن تعیین کنید اگر آنها سر سازگاری داشته باشند خدا میانشان آشتی خواهد داد بی شک خداوند دانا و آگاه است. (نسا_آیه ۳۵)

با تأمل بر آیه فوق و توصیه خداوند به داوری ،می توان به اهمیت و آثار غیر قابل انکار آن و لزوم ارجاع به داوری در جهت تحکیم خانواده و حفظ روابط زن و مرد و جایگاه داوری خانوادگی در متون دینی پی‌برد.

در جهت تحکیم نهاد خانواده و کاستن از پرونده های طلاق در مراجع قضایی ، قانونگذار ایران نیز به تبع  دین مقدس اسلام، داوری در دعاوی خانوادگی و احکام مربوط به شرایط داوران در دعاوی خانوادگی را در قانون پیش‌بینی کرده و حتی با توجه به اهمیت موضوع در برخی موارد به داوری اجباری در دعاوی خانوادگی نیز تصریح نموده است.

داوری در قانون حمایت خانواده 

با توجه به تاکید به داوری در حل و فصل اختلافات خانوادگی در قانون حمایت خانواده در سال ۵۳ و در اصلاحیه آن در سال ۷۰ در خصوص دعاوی خانوادگی قوانینی وجود داشت که نهایتاً قانون حمایت خانواده جدید در این مورد به شرح زیر تصویب شده است.

• ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده 

در تمامی موارد درخواست طلاق به جز طلاق توافقی دادگاه موظف است ضمن سعی در ایجاد صلح و سازش موضوع را به داوری ارجاع کند.

• شرایط تعیین داور در دعاوی خانوادگی در قانون حمایت خانواده 

پس از صدور قرار ارجاع امر به داوری هر یک از زوجین مکلفند ظرف یک هفته از تاریخ ابلاغ یک نفر از اقارب خود را که حداقل ۳۰ سال سن داشته و متأهل و آشنا به مسائل شرعی خانوادگی و اجتماعی باشد به عنوان داور به دادگاه خانواده معرفی نمایند.

شرایط داوران در دعاوی خانوادگی

با توجه به احکام و منابع فقهی و قوانین حاکم بر روابط خانوادگی ، داوران تعیین شده از جانب زن و مرد برای حل و فصل اختلافات خود باید شرایط زیر را داشته باشند:

بلوغ ، عقل ، رشد ، اسلام ، عدالت ، خویشاوند بودن با زوجین ، خبره بودن در مسائل خانوادگی شرعی اجتماعی، دو نفر بودن داوران، تاهل ، داشتن خلوص نیت در اصلاح امور و ایجاد صلح و سازش میان زن و مرد .

• نکته

برخلاف سایر داوری‌ها که داور یا داوران باید کاملاً بی طرف با هر یک از طرفین اختلاف باشند (اصل بی طرفی داور) در دعاوی خانوادگی خویشاوند بودن داوران با زوجین از شرایط داوری می باشد. و این امر به لحاظ تشخیص بهتر صلاح خانواده ،شناخت زوجین و آگاهی اشخاص مزبور از اصل قضیه و اوضاع و احوال مربوطه می باشد.

محدوده صلاحیت داوری در دعاوی خانوادگی

دعاوی خانوادگی علاوه بر دعوای درخواست طلاق (که این مورد اجباری است) شامل وجود اختلافاتی در خصوص نفقه، مهریه ،حضانت فرزند و … نیز می باشد؛

در این بخش می خواهیم بدانیم که آیا در تمامی دعاوی خانوادگی ارجاع امر به داوری امکان‌پذیر است یا خیر؟

مطابق قوانین مربوطه، در خصوص دادخواست زن به جهت مطالبه مهریه، حضانت فرزند، ملاقات فرزند، نفقه زن، نفقه اقارب ،اجرت المثل ایام زوجیت و جهیزیه ارجاع به داوری لزومی ندارد  و لازم به ذکر است که در خصوص این موضوعات،رجز در موارد استثنایی ارجاع به داوری منع قانونی نیز ندارد.

دعاوی خانوادگی غیر قابل ارجاع به داوری عبارتند از دعاوی مربوط به اصل نکاح، فسخ نکاح ،اصل طلاق، نسب، و کلیه امور حسبی.

در صورت وجود هرگونه سوال یا ابهام در خصوص مطالب فوق … با مشاوران متخصص ما در ایران داوری در ارتباط باشید.

ایران داوری به عنوان یک نهاد تخصصی داوری با ارائه خدمات حقوقی و مشاوره های تخصصی جامع و کامل خود و معرفی داوران مجرب و کار آزموده در این راه راهنمای شما خواهد بود.

ترجمه مطلب به زبان‌های دیگر:

• تلفن تماس برای دریافت مشاوره و خدمات داوری: 02188321088 و 02188323279
• تلفن همراه برای طرح درخواست مشاوره و خدمات داوری: 09123836621 و 09122985077
• ایمیل برای طرح سوالات و درخواست ها و ارسال مدارک: irandavary@gmail.com
• تلفن همراه برای ثبت نام در دوره های آموزش داوری: 09059298683